بررسی رقابت در بخش تولید صنعت برق ایران

در گذشته اقتصاددانان معتقد بودند که برق در بخشهای مختلف تولید، انتقال، توزیع و خرده فروشی از انحصار طبیعی برخوردار بوده لیکن با پیشرفت تکنولوژی، مسئله انحصار طبیعی لااقل در حوزه تولید به فراموشی سپرده شد. از اینرو کشورهای پیشرو و بدنبال آنان کشورمان شروع به تجدید ساختار نموده و به امید کسب منافع ناشی از رقابت در سایه حضور بخش خصوصی، به تدوین بازار برق با کارکردهای رقابتی پرداختند. مطالعه حاضر سعی دارد، وضعیت بازار برق ایران را مورد بررسی قرار داده و به این سوال که آیا عملکرد بازاربرق در جهت تحقق اهداف مورد انتظار از یک بازار رقابتی است، پاسخ دهد. برای دستیابی به هدف فوق، مطالعه حاضر ضمن تشریح بخشهای مختلف صنعت برق و ساختار هزینه ای آن، برای استخراج تابع هزینه نهائی از مدل مبتنی بر اطلاعات ناقص و بر اساس روش گشتاور های تعمیم یافته استفاده می نماید. و در نهایت از طریق محاسبه شاخص لرنر نسبت به میزان رقابت پذیر بودن بازار برق نتیجه گیری می نماید. در این ارتباط با مرور رفتار نیروگاههای کشور، نیروگاه هرمزگان که رفتاری مشابه رفتار متوسط بازار داشت انتخاب گردید و محاسبات برای 720 داده مربوط به این نیروگاه برای مرداد ماه 1384 انجام گردید. نتایج نشان می دهد که بازار برق ایران شرایط یک بازار ر فابتی را نداشته و لازم است تغییراتی در ساختار و مقررات آن شکل گیرد.